addiction of smoking, alcoholism

addiction of  smoking, alcoholism

या व्यतिरिक्त 

धूम्रपान, मद्यपान आणि मादक पदार्थांचा गैरवापर यासारख्या वाईट सवयींवरील शारीरिक आणि मानसिक अवलंबित्व याला व्यसन म्हणतात. अशा वाईट सवयींवर अवलंबून असलेल्या व्यक्तीस व्यसनाधीन म्हणतात.

  • व्यतिरिक्त जोखीम:

कोणत्याही प्रकारची व्यसन एक सामाजिक रोग आहे,

1. व्यसन एखाद्या व्यसनाची शारीरिक मानसिक आणि सामाजिक प्रतिमा खराब करते. 

२. व्यसनामुळे कौटुंबिक समस्या आणि कुटुंबातील सदस्यांना नापसंत होते. 

3. व्यसन म्हणजे स्मरणशक्ती, वेळ आणि आरोग्याचे नुकसान होय.

4. व्यसनमुक्तीमुळे सामाजिक गुन्हे आणि असामाजिक उपक्रम भडकतात. 

5. यामुळे सामुदायिक आरोग्य आणि प्रगतीस अडथळा येऊ शकतो.

hazards of addiction in Marathi, science, sign of symptoms/prevention of alcoholism in Marathi, sign of symptom/preventive of smoking in Marathi,addiction (smoking,alcoholism) introduction in Marathi,
Fig. smoking

1.smoking(तंबाखूचे व्यसन):

सिगारेट, सिगार किंवा बर्डीच्या रूपात तंबाखूचा धूर इनहेल करणे धूम्रपान म्हणून ओळखले जाते. तंबाखूचा नियमित वापर धूम्रपान करण्यासाठी किंवा कोणत्याही प्रकारे चर्वण करण्यासाठी तंबाखूच्या व्यसनासाठी ओळखला जातो. निकोटिनमुळे तंबाखू आणि धूम्रपान करण्याचे व्यसन विकसित झाले आहे. सिगारेटच्या धुरामध्ये निकोटीन आणि निकोटीआनिन सारखे प्राणघातक विषारी आणि हानिकारक पदार्थ असतात. यात कार्बन कण, सीओ, सीओ 2, टार, आर्सेनिक पर्सनल आणि पॉलिसायक्लिक सुगंधी हायड्रोकार्बन्स देखील असतात. हे घटक व्यसनांच्या आरोग्यावर एक अत्यंत हानिकारक शारीरिक परिणाम देतात.

धूम्रपान करण्याचे शारीरिक लक्षण: 

 1. निकोटीनचे परिणाम:

निकोटिन हे सिगारेटच्या धुराचे एक अत्यंत हानिकारक घटक आहे. हे मज्जासंस्था उत्तेजित करते आणि विश्रांती आणते. हे renड्रेनल मूत्रला adड्रेनालिन तयार करण्यासाठी उत्तेजित करते. गर्भवती महिलांमध्ये, ते गर्भाच्या वाढीस प्रतिबंध करते. यामुळे रक्तदाब, हृदय गती आणि हृदयाचे आउटपुट देखील वाढते.

२. तंबाखूच्या धुम्रपानात उपस्थित असलेल्या इतर पदार्थांचे परिणाम:

अ) कार्बन मोनोऑक्साईडमुळे रक्ताची ऑक्सिजन-वाहून नेण्याची क्षमता कमी होते आणि यामुळे विविध प्रकारचे हृदय रोग होतात. 

ब) पॉलीसिडीक अरोमेटिक हायड्रोकार्बन्स (बेंझोपायरेन्स) फुफ्फुसाचा कर्करोग, तोंडाचा कर्करोग, अल्लिमेंटरी कालव्याचे अल्सर आणि आंबटपणाचे कारण बनतात.

क) धूरातील आणखी एक पदार्थ ब्रोन्कायटीस, जठरासंबंधी आणि पक्वाशया विषयी अल्सर आणि हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग म्हणून बर्‍याच रोगांना कारणीभूत ठरू शकतो, ड) कार्बन कण रक्तवाहिन्या आणि उच्च रक्तदाब कमी होण्यास कारणीभूत ठरतात.

  • धूम्रपान नियंत्रित उपाय-  

1. साधे उपाय म्हणजे धूम्रपान करणे अजिबात नाही.

२. सिगारेटवर भारी शुल्क लावणे आवश्यक असू शकते जेणेकरून लोक जास्त सिगारेट ओढत नाहीत. Che. च्युइंगगम असलेली निकोटीन धूम्रपान कमी करू शकते. Tobacco. तंबाखूच्या जाहिरातींवर निर्बंध लादणे, public. सार्वजनिक ठिकाणी धूम्रपान करण्यास मनाई केली पाहिजे आणि डिफॉल्टला शिक्षा झाली पाहिजे.

Smoking. धूम्रपान विरुद्ध कोणतेही स्पष्ट वैद्यकीय उपचार उपलब्ध नाही; तथापि, क्षयरोग, ब्राँकायटिस, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी विकार इस्पितळात दाखल करणे आणि विशिष्ट उपचार यासारख्या संसर्ग प्रकरणांमध्ये आवश्यक आहे.

2. अल्कोहोलिझम (alcoholism):

नियमित प्रमाणात मोठ्या प्रमाणात मद्यपान करणे आणि जास्त प्रमाणात एकाग्रतेत शारीरिक निर्भरतेकडे जाणे मद्यपान म्हणून ओळखले जाते. आणि जो माणूस नित्याचा पेय बनला आहे त्याला मद्यपी म्हणतात.

अल्कोहोल इथियल अल्कोहोल आहे जो किण्वन आणि डिस्टिलेशनद्वारे उत्पादित केला जातो. हे व्हिस्की, ब्रँडी, राय धान्यापासून तयार केलेले मद्य इत्यादी स्वरूपात उपलब्ध आहे. हे एक औषध आहे आणि रक्तामध्ये द्रुतगतीने शोषले जाते आणि यकृतामध्ये पचन आवश्यक नसते, जिथे ते एसीटाल्हाइडमध्ये चयापचय होते.

  • अल्कोहोलची शारीरिक लक्षणे:

१. शरीरावर अल्कोहोलिकेशन्सचा प्रभाव: उपभोगानंतर व्यक्तीने आत्म-नियंत्रण, निर्णय, भावनिक नियंत्रण, व्हिज्युअल समस्या, स्नायूंचे व्यत्यय बिघडलेले हरवले. मोठ्या प्रमाणात अल्कोहोलमुळे गॅस्ट्रिक जळजळ होते. त्याचा यकृतावरही परिणाम होतो. यामुळे रक्तदाब आणि मूत्रपिंडाचा बिघाड होतो. हे रक्तातील साखरेची पातळी कमी करते आणि व्यक्तीला विविध आजारांकरिता बळी पडते.

२. मद्यपानांचा सामाजिक परिणाम: मद्यपीचे कुटुंब विचलित होते. मद्यपान करणारे काही सामाजिक गुन्हे करतात. दारूमुळे रस्ते आणि औद्योगिक अपघात होण्याची शक्यता वाढते. यामुळे व शारीरिक अवलंबन देखील निर्माण होते.

  • मद्यपान नियंत्रित करा:

1. मद्यपी एक आजारी व्यक्ती आहे, म्हणून कुटुंबातील सदस्यांकडून आणि मित्रांकडून अधिक लक्ष आणि काळजी घेणे आवश्यक आहे.

२. एखाद्या व्यक्तीच्या अल्कोहोलच्या व्यतिरिक्त अडचणी आणि कारणे शोधा आणि सवय मोडून सोडवण्यासाठी प्रयत्न करा.

3. समुपदेशन, व्यावसायिक पुनर्वसन इ. द्वारे आत्मविश्वास निर्माण करा.

4. मद्यपी आणि समुदायाला दोघांनाही दारूच्या व्यसनाच्या दुष्परिणामांबद्दल शिक्षण देणे.

5. दारूवरील कर वाढविणे ही सरकारची जबाबदारी आहे जेणेकरुन ते सर्वसामान्यांना सहज उपलब्ध होणार नाहीत

(Treatment) उपचार:

अ) पुरेसे पोषण आणि विश्रांती द्या.

ब) योग्य वैद्यकीय मदत अधिक प्रभावी आहे.

क) तीव्र प्रकरणांमध्ये रुग्णालयात दाखल होणे आणि लक्षणांनुसार विशिष्ट उपचार देणे आवश्यक आहे

डी) अ‍ॅव्हर्जन थेरपी: या व्यक्तीमध्ये अल्कोहोल (माटिन बायक्लोराईड इंजेक्शन) आणि वास पाहून उलट्या होणे सुरू होते आणि अँटाब्यूज (देसुलफे रिन) अल्कोहोलमध्ये असुविधाजनक भावना आणि नापसंती दर्शविते.

ई) अल्कोहोलच्या जाहिरातींवरील बंदीमुळे अल्कोहोलचा वापर कमी होऊ शकतो.

  • मादक पदार्थांचे व्यसन (अंमली पदार्थांचे सेवन): 

हे एखाद्या विशिष्ट औषधावर एखाद्या व्यक्तीचे अवलंबन असते. आणि जो व्यक्ती सतत ड्रग्सच्या वापराची सवय घेतलेला असतो त्याला ड्रग व्यसनी म्हणतात. औषधे वनस्पतींमधून तयार होणारे रासायनिक पदार्थ आहेत; मादक पदार्थांचे व्यसन शरीराचे कार्य आणि कार्ये बदलते.

  • औषधांचा प्रकारः 

शरीरातील क्रियेच्या आधारे, औषधे चार प्रकारची असतात:

1. शामक आणि शांत

2. मादक द्रव्य

3.हॅलूसिनोजेन.

  • औषधांची शारीरिक लक्षणे:  

१. उपशामक आणि शांतता: 

त्यात बार्बिटुएरेट आणि बेंझोडायजेपाइन (व्हॅलियम) समाविष्ट आहेत, ते मेंदूची क्रिया कमी करतात आणि म्हणूनच त्यांना स्लीपिंग गोळ्या किंवा औदासिन्या म्हणतात. शामक औषधांचा उच्च डोस गहरी झोप किंवा आंशिक कोमासाठी प्रेरित करतो.  Tranquillizers  झोप आणत नाहीत.

२.आगामी औषध: 

या गटामध्ये पेथिडीन, मेथाडोन, मॉर्फिन, कोडेइन आणि हेरॉइन मॉर्फिन, कोडेइन आणि हेरोइन मादक द्रव्य आहेत आणि ते वेदनाशामक आहेत आणि मेंदूची क्रिया कमी करतात. ते चिंता, तणाव, श्वासोच्छवासाचे दर आणि रक्तदाब कमी करतात. आणि व्यसनामुळे वजन, बाँझपन, कामात रस इत्यादी कमी होते.

4. हॅलूसिनोजेन (hallucinogens):

ही भांग, गंजा, चरस, हशिश आणि मारिजुआनाचा समावेश आहे. आणि हे कॅनाबिस सॅटिवा या वनस्पतीपासून तयार केले जातात. ही मूड-बदलणारी औषधे आहेत ज्यामुळे ते विचार आणि समज बदलतात. दीर्घकाळापर्यंत उपयोग केल्याने व शारीरिक आणि शारिरीक अवलंबित्व निर्माण होते.

  • अमली पदार्थांचे व्यसन रोखण्यासाठी उपाय:

मादक पदार्थांचे व्यसन हानिकारक आहे; शारीरिक आणि शारीरिक हानिकारक प्रभाव निर्माण करतात, मादक पदार्थांचे व्यसन याद्वारे नियंत्रित केले जाऊ शकते:

1. तीव्र इच्छाशक्ती आणि आत्मनिर्णय ड्रग्सचे व्यसन नियंत्रित करू शकतात.

२. कुटुंबातील सदस्यांकडून आणि समाजाकडून येणारा,   या दबावामुळे व्यसनमुक्ती थांबते.

3. औषधांच्या निर्मिती व विक्रीवरील अवैध बंदीमुळे अंमली पदार्थांचे व्यसन कमी होते.

4.  व्यक्तिगत औषधांवर व्यसनाधीन व्यक्तींना त्यांच्या समस्येचा सामना करण्यासाठी सहानुभूती आणि नैतिक आधार आवश्यक आहे.

5. मादक पदार्थांचे व्यसन रोखण्यासाठी ड्रग्स आणि त्यांचे दुष्परिणामांविषयी सार्वजनिक शिक्षण हे सर्वात महत्वाचे आहे.

6. . असहकार व्यसनींना रुग्णालयात दाखल करणे आणि दीर्घकालीन वैद्यकीय आणि मनोरुग्ण उपचारांची आवश्यकता असते.