शतावरी रेसमोसस
Fig. asparagus racemases
कुटुंब - शतावरी रेसमेसेस लिलियासी कुटुंबातील आहे.
सामान्य नाव - शतावरी (मराठी), सतावरी (हिंदी), शतावरी, स्वेतमुली, स्वदुरास (संस्कृत).
वितरण - वनस्पतींचे उष्णकटिबंधीय आणि उपोष्णकटिबंधीय भागात वितरण केले जाते.
- रोपांची सामान्य पात्रे:
A. हे एक काटेकोर अंडरश्रब आहे, मुळे कंदयुक्त असतात, अन्न आणि पाणी साठवतात.
B. स्टेम क्लॅडोड्समध्ये सुधारित केले आहे.
C. पाने तराजू किंवा लहान सुईसारखे बदलतात.
D. फुले साधी रेसमेम, पांढर्या colours, सुवासिक असतात. द फुलांचा कालावधी जून ते सप्टेंबर पर्यंत असतो.
E. हे फळ बेरी प्रकाराचे आहे, पिकलेले फळ लाल colours आहे.
F. औषधाच्या दृष्टीने वनस्पतीचा एक महत्त्वाचा भाग मूळ आहे.
- गुणधर्म (properties);
1. मुळे गोड, तेलकट आहेत आणि थंड प्रभाव आहे.
२. हे अजीर्ण, क्षुधावर्धक आणि पर्यायी शक्तिवर्धक आहे.
3. हे पोटातील क्रिया आणि बळकटीस उत्तेजित करते (पोटशूळ), लैंगिक उत्तेजनांना उत्तेजित करते.
- औषधी वापर:
उत्तर:
A) दुधात उकडलेले मुळे भूक म्हणून वापरले जातात.
B) मुळ रेफ्रिजरेंट, लघवीचे प्रमाण वाढवणारा (मूत्र प्रवाह वाढवते) आणि श्लेष्मा झिल्लीचा विघटनशील (सुखदायक) पदार्थ आहे.
C) (diarrhea)अतिसार, पोटशूळ व पेचप्रसाधनासाठी उपयुक्त आहे.
D) रूट अल्टररेटिव्ह टॉनिक आणि रेचक म्हणून वापरला जातो.
F) रक्त रोग, tumor's इ. मध्ये वापरले जाते.
G) डोळ्यांच्या आजारांमध्ये (रात्रीचा अंधत्व), घशात होणा, या समस्यांसाठी उपयुक्त आहे.
H) हे टीबी, कुष्ठरोगाविरूद्ध उपयुक्त आहे आणि मूत्रपिंड आणि यकृत रोगांमध्ये उपयुक्त आहे.