DEMENTIAS, prevention

स्मृतिभ्रंश

• परिचय (Introduction)

Fig. Dementia

1. अनुभूती ही मानसिक प्रक्रियेची क्रिया आहे ज्यातून आपल्याला समजून, विचार करणे आणि लक्षात ठेवण्यासारख्या सर्व गोष्टींचा समावेश असलेल्या विचार आणि समजुतीच्या वस्तू लक्षात येतात. ऑर्गेनिक ब्रेन सिंड्रोम हा एक सामान्य घटक आहे जो शारीरिक विकार आणि अशक्त मानसिक कार्यामुळे उद्भवू शकतो.

• सेंद्रिय मेंदू विकारांचे वर्गीकरण:

1. सेंद्रीय, लक्षणात्मक, मानसिक विकृतींचा समावेश आहे 
2. अल्झायमर रोगात डिमेंशिया
3. रक्तवहिन्यासंबंधीचा स्मृतिभ्रंश
4. इतर रोगांचे वेडेपणा म्हणून इतरत्र वर्गीकरण केले जाते
5. अनिश्चित स्मृतिभ्रंश
6. सेंद्रीय नेस्थेटिक सिंड्रोम, अल्कोहोल आणि इतर मनोवैज्ञानिक पदार्थांद्वारे प्रेरित नाही
7. एक्वैरियमद्वारे उत्तेजित न होणे हा आणखी एक मनोविकृत पदार्थ आहे
8. मेंदूचे नुकसान आणि दृष्टीदोष कार्य, शारीरिक रोग.
9. मेंदू रोग, नुकसान आणि बिघडलेले कार्य यांच्याशी संबंधित व्यक्तिमत्व आणि वर्तणुकीशी संबंधित विकृती.
10. अनिर्दिष्ट सेंद्रिय किंवा लक्षणात्मक मानसिक विकृती.

• वेडांचा इतिहास:

1. डिमेंशिया हा एक मानसिक आजार आहे (हा रोग असलेल्या लोकांसाठी) जर्मन न्यूरोपैथोलॉजिस्ट डॉ लो लोइस अल्झायमरने 13 आणि 1 ते 4 या पुस्तकात प्रथम वर्णन केले आहे.
2. मज्जातंतू विकार विशिष्ट व्याज आहेत आणि रक्तवहिन्यासंबंधी रोगामुळे मेंदूतील बदलांचे वर्णन करतात..

• व्याख्या:

1. वेडेपणा हा एक मानसिक आजार आहे ज्यात बुद्धी, स्मरणशक्ती आणि व्यक्तिमत्व गमावलेले नसते परंतु मानसिक जागरूकता नसते.

•   घटना:

1. मध्यम वयातील लोकांपेक्षा वृद्ध लोकांमध्ये स्मृतिभ्रंश ही अधिक सामान्य आहे

• पेशीविज्ञान:

Fig. aetiology of dementia

1. मेंदू आणि मेमरीमध्ये न्यूरॉन्स आणि व्हॉल्यूम कमी होणे हा रोगाचा उच्च कार्य आहे.
2. न्यूरोफिब्रिलरी टँगल्स (क्षतिग्रस्त मायक्रोट्यूब्यूल्ससह ट्विस्टेड तंत्रिका सेल तंतु)

• पर्यावरणाचे घटक:

1. संक्रमण, धातू आणि विष. 
2. मेंदूत जस्त आणि तांबे सारख्या धातूंचे अतिरिक्त आयन
3. होमोसिस्टीनच्या वाढीव पातळीमुळे जीवनसत्व बी 6, बी 12 आणि फोलेट (एमिनो acसिडस् जो तंत्रिका पेशी दुरुस्तीत अडथळा आणतात) साठी संभाव्य जोखीम घटकांची कमतरता वाढवते.

• लवकर नैराश्य:

1. लवकर अनुवांशिक घटक सामान्य आहेत
2. औदासिन्य (तणाव) आणि अल्झायमर रोग.

• होन्यमागीला कठोर आणि अपरिवर्तनीय वेडेपणामुळे वेडेपणाच्या अविलंबनीय  आणि अपरिवर्तनीय कारणामुळेः

1. सीएनएसची विकृती
2. अल्झायमर रोग (सर्व रोगांमधे सर्वात सामान्य)
3. पीक रोग
4. हंटिंग्टनचा कोरिया
5. पार्किन्सन रोग

• वेडेपणाचे उपचार करण्यायोग्य आणि परत येण्यायोग्य कारणेः

1. Raktavahinyasambandhi बहू-संक्रमित dimensia
2. इंट्राक्रॅनियल स्पेस - आघातजन्य जखम
3. चयापचय विकार - यकृत अपयश, मूत्रपिंड निकामी
4. अंतःस्रावी विकार - मायक्सेडेमा, आयसॉन डायसन रोग
5. संक्रमण - एड्स, मेंदुज्वर, एन्सेफलायटीस
6. औषधे - अल्कोहोल, हेवी मेटल (शिसे, आर्सेनिक),
7. Oxनोक्सिया - अशक्तपणा, भूल, श्वसन त्रास 
8. व्हिटॅमिनची कमतरता, विशेषत: थायमिन आणि निकोटीनची कमतरता

• शरीरविज्ञानशास्त्र (Physiologic)

1. सामान्य-दाब हायड्रोसेफलस

• चयापचय (Metabolic)

1. एंडोक्रिनोपाथीज (उदा. हायपोथायरॉईडीझम)

• ट्यूमर (Tumour)

1. प्राथमिक किंवा मेटास्टॅटिक (उदा. मेनिन्जिओमा किंवा मेटास्टॅटिक स्तन किंवा फुफ्फुसाचा कर्करोग)

• अत्यंत क्लेशकारक (Traumatic)

1. सबड्युरल हेमेटोमा

• वेडेपणाचे प्रकार:

        वर्गीकरण समाविष्ट.

1. कॉर्टिकल डिमेंशिया : मेंदूत फुफ्फुसांचा परिणाम कॉर्टेक्स किंवा मेंदूच्या बाहेरील थरावर होतो. आणि स्मृती, भाषा, विचार आणि सामाजिक वर्तनासह समस्या उद्भवली.
2. सबकोर्टिकल डिमेंशिया : डिमेंशियाचा एक रुग्ण जो प्रथम कॉर्टेक्सच्या खाली मेंदूवर परिणाम करतो. पोट-कॉर्टिकल वेडेपणा भावनांमध्ये बदल आणि हालचाली किंवा स्मरणशक्तीमुळे उद्भवते.
3. पुरोगामी वेडेपणा : जास्त वेडांमुळे वेडेपणा (काळानुसार वाईट), जास्तीत जास्त संज्ञानात्मक क्षमतांमध्ये हस्तक्षेप करण्याचे वेडेपणा.
4. प्राथमिक स्मृतिभ्रंश : अल्झाइमर रोगाप्रमाणे डिमेंशिया हे इतर कोणत्याही आजारामुळे उद्भवत नाही.
5. दुय्यम स्मृतिभ्रंश : शारीरिक वेड किंवा दुखापत ग्रस्त डिमेंशियाचा रुग्ण.

• स्मृतिभ्रंश अवस्था:

Fig. stages of dementia

• Stage 1: पहिला टप्पा  (2 to 4 years):

1. विसरणे
2. पर्यावरणाची आवड कमी होत आहे
3. प्रारंभ करणे
4. कामावर खराब कामगिरी

• Stage II: दरम्यानचे टप्पा (2 to 12 years):

1. अयोग्य आहार घेतल्यामुळे वजन कमी झाल्याचे चिन्हांकित केले
2. संप्रेषण करण्यात अक्षम
3. कुटुंबाला माहिती नाही
4. मूत्र आणि मल च्या विसंगती
5. उभे राहण्याची आणि चालण्याची क्षमता गमावते
6. आकांक्षा निमोनियामुळे मृत्यू होतो

• Phase III: तिसरा चरण (  Final Phase):

1. अयोग्य आहार घेतल्यामुळे वजन कमी झाल्याचे चिन्हांकित केले
2. संप्रेषण करण्यात अक्षम
3. कुटुंबाला माहिती नाही
4. मूत्र आणि मल च्या विसंगती
5. उभे राहण्याची आणि चालण्याची क्षमता गमावते
6. आकांक्षा निमोनियामुळे मृत्यू होतो

• अल्झायमरच्या वेडेपणाची चेतावणी देणारी चिन्हे:

1. स्मृतिभ्रंश
2. परिचित कामे करण्यात अडचण
3. भाषेसह समस्या
4. वेळ आणि ठिकाणी फरक
5. खराब किंवा कमी परिणाम
6. अमूर्त विचारसरणीसह समस्या
7. चुकीच्या गोष्टी
8. मूड किंवा वर्तन मध्ये बदल
9. व्यक्तिमत्वात बदल
10. कमी केलेला पुढाकार

• क्लिनिकल वैशिष्ट्ये (अल्झायमरचे प्रकार) 

1. व्यक्तिमत्व बदल : रूग्णांना दररोजच्या कामांमध्ये कमी रस असतो, मानसिक थकवा कमी असतो आणि स्वत: ची काळजी घेणारा रुग्ण कमी असतो.
2. मेमरी कमजोरी : याचा अलीकडील मेमरीवर परिणाम होतो.
3. संज्ञानात्मक अशक्तपणा : वेडेपणामुळे वेड्यात जाणा patients्या रुग्णांमध्ये अडचण
4. प्रभावी अशक्तपणा : मूड बदलते, चिडचिडेपणा, नैराश्य
5. वर्तनात्मक दुर्बलता: पुराणमतवादी वर्तणूक, लैंगिक ड्राइव्ह आणि क्रियेत बदल, मानसिक वर्तन.
6. न्यूरोलॉजिकल कमकुवतपणा: पुराणमतवादी वर्तन, लैंगिक ड्राइव्ह आणि क्रियाकलापातील बदल,

• निदान:

• खालील चाचण्या निदानासाठी वापरल्या जातात.
1. संज्ञानात्मक मूल्यांकन मूल्यांकन - मिनी-मेंटल स्टेटस टेस्ट (एमएमएसई) - संज्ञानात्मक कमजोरी स्मृतिभ्रंश स्केल फंक्शन दर्शवते
2. चुंबकीय अनुनाद इमेजिंग (एमआरआय ): मेंदूत स्ट्रक्चरल आणि न्यूरोलॉजिकल बदल दर्शवते.
3. पाठीचा कणा  द्रव विश्लेषण बीटा aमायलोइड  ठेवी वाढवते

• उपचार पद्धती (Treatment modalities):

1. टॅक्रिन हायड्रोक्लोराईड (कॉग्नाक)
2. डोनेपिजील हायड्रोक्लोराईड (आईस रिसेप्टर)
3. एनएमडीए विरोधी. एनएमडीए एंटोनिस्ट्स.
4. मेमॅटाईन
5. अँटिप्साइकोटिक एजंट्स
6. रिस्पेरिडॉन, क्यूटियापाइन आणि
7. ओलांझापाइन

• एंटीप्रेसप्रेसंट एजंट्स आणि चांगले स्टॅबिलिझर्स

1. निवडक सेरोटोनिन रीपटेक इनहिबिटर आणि इतर नवीन एंटीडिप्रेससेंट एजंट्सच्या कमी डोसचा विचार केला पाहिजे.

• नर्सिंग व्यवस्थापन: 

1. स्मृतिभ्रंश झालेल्या रुग्णांच्या डेटाच्या तपासणीत मागील आरोग्य आणि रुग्णाच्या औषधाचा इतिहास समाविष्ट असावा.

• डेटामध्ये नर्सिंग मूल्यांकन (नर्सिंग एसेसमेंटसाठी समाविष्ट केलेला डेटा ) समाविष्ट आहे:

1. असमाधान
2. मूड बदलतो
3. भीती मात
4. संशय
1. स्वत: ची काळजी तूट
2. सामाजिक वर्तन
3. गतिशीलता, भटक्यांची पातळी
4. निर्णय घेण्याची क्षमता
5. झोपेची समस्या
6. भाषण किंवा भाषा कमजोरी
7. भ्रम किंवा भ्रम
8. आतड्यांसंबंधी आणि मूत्राशय असंतुलन
9. औदासीन्य
10. पौष्टिक स्थितीत कोणतीही घट
11. कुटुंबातील सदस्यांची ओळख
12. प्राथमिक काळजीवाहू, आधार देणारी यंत्रणा आणि कुटुंबातील सदस्यांचा ज्ञान आधार ओळखा.

• नर्सिंगचा हस्तक्षेप:

1. दैनंदिन म्हणून
2. शरीराचे वजन कमी करण्यासाठी पोषण आणि वैयक्तिक स्वच्छता
3. शौचालयाच्या सवयी आणि असंयम
4. अपघात
5. द्रव व्यवस्थापन
6. भावना आणि मनाच्या भावना
7. भटकत
8. व्यथित झोप
9. परस्पर संबंध

• सारांश:

1. परिचय वर्गीकरण इतिहास, परिभाषा, एटिओलॉजी, प्रकार, स्टेज, चेतावणी चिन्हे, क्लिनिकल वैशिष्ट्ये, निदान, उपचार पद्धती, नर्सिंग व्यवस्थापन,

• निष्कर्ष:

1. स्मृतिभ्रंश हा एक गंभीर संज्ञानात्मक विकार आहे. सर्व काही, वेड मध्ये वेडेपणा सामान्य आहे, तो कुठेही येऊ शकतो. लहानपणी नर्स म्हणून आम्हाला वेडेपणाविरूद्ध होणा या प्रतिबंधात्मक उपायांची माहिती असणे आवश्यक आहे आणि त्या व्यक्तीस त्यातील लक्षणे व उपचारांविषयी शिक्षित करणे आवश्यक आहे.